dinsdag 4 december 2012

De hoogmoedigen en Amarantis


Historicus en onderzoeker Marcel Metze is op zondag 16 december in de Groene Engel in Oss de derde spreker in de reeks Echte waarde(n). Een geluk dat juist nu hij in Oss zijn verhaal komt afsteken.

Hij zal deze middag spreken over zijn in het najaar van 2011 verschenen boek (beter pamflet) De Hoogmoedigen. Daarin legt hij uit hoe in de jaren na de Tweede Wereldoorlog 'de manager' is komen bovendrijven. Hij is zeer kritisch over de toegevoegde waarde van 'de manager' en zet hen weg als leden van een 'kaste' die zich ver boven andere medewerkers in een bedrijf, instelling of organisatie verheven voelen. En zich op basis daarvan allerlei zaken veroorloven. Privileges en beloningen waar de onder hen gestelden vraagtekens bij zetten. Wat is nu écht de toegevoegde waarde van 'al die managers!?'

Evenwicht
Marcel Metze heeft als geen ander de afgelopen jaren veel grote bedrijven onderzocht en begrijpt dat elke organisatie of bedrijf geleid moet worden. Een directeur móet er zijn. Maar hij wil niet begrijpen dat deze groep de laatste decennia in omvang is geëxplodeerd. En vaak ten koste van het 'primaire' proces. En nog erger, vaak zitten managers medewerkers met hun 'trukendoos' in de weg. Verhinderen medewerkers om hun werk goed te doen. Althans 'goed' in de ogen van de vakmensen die binnen een bedrijf écht weten waar het in de dagelijkse praktijk om gaat. Mensen die échte klanten spreken, échte producten of diensten maken.
Metze weet dat ook er een verschil is tussen een leider en een manager.

Amarantis

Het schandaal dat de laatste dagen rondom deze onderwijsmoloch als een zere puist openbarstte is het 'gelukje' uit de aanhef. Marcel Metze weet door zijn grondige kennis van 'het bedrijfsleven' waar zo'n schandaal vandaan komt. Dat het geen incident is. Dat er nog veel meer Amarantissen zullen volgen. En tot slot dat het helingsproces in de samenleving nog niet echt is begonnen.

Neoliberale denken
In zijn pamflet houdt hij een pleidooi voor het Rijnlandse model en zet hij zich af tegen de neoliberale wind van de laatste jaren. Dat neoliberale denken is - zal Marcel Metze op zondag 16 december beweren - nog alom aanwezig. En alhoewel er op verschillende plaatsen binnen de samenleving tendensen zijn waar te nemen dat het 'anders' kan is de managerskaste nog lang niet weg; noch het daarbij behorende instrumentarium en 'gedoe'.

Onze instituties

Binnen het publieke domein is het managementdenken nog steeds alom aanwezig. Waarschijnlijk zal Marcel Metze de stelling onderschrijven dat ons nieuwe kabinet feitelijk een club managers is die bij elkaar zijn gekomen om de zaak 'te managen'. Niet gehinderd door grote visioenen of idealen.
Vaak slaan managers wegen in die voor mensen op 'de werkvloer' onbegrijpelijk zijn. Het kabinet Rutte wil zaken gaan veranderen die voor veel burgers juist niet veranderd hoeven te worden én laat zaken ongemoeid die wél aangepakt zouden moeten worden.

Verder kan iedereen die met de overheid, daaraan verwante organisaties en commerciële bedrijven te maken krijgt constateren dat veel producten en diensten niet goed zijn. Dat veel medewerkers moeilijk bereikbaar zijn. Procedures onnodig complex en omslachtig. Dat 'ze' veel onnodige 'dingen' van ons willen weten. Die haar 'klanten' vaak niet vertrouwt en zich verschanst in onbereikbare 'forten'. En de medewerkers die met consumenten, burgers of klanten te maken krijgen raken meer en meer gefrustreerd.

Meer lezen
Jaap Peters. Intensieve menshouderij : hoe kwaliteit oplost in rationaliteit (2004)
Tobias Reijngoud. Weten is meer dan meten : spraakmakende opinieleiders over de economisering van de samenleving (2011)
Jos Verveen. Bullsh!t management : terug naar de essentie van organisaties (2011)
Hans Versnel & Jan Jaap Brouwer. Stop de Amerikanen! : ten minste tien goede redenen om gewoon Europees te blijven (2011)

En klik hier voor een ander artikel over het Rijnlandse versus het neoliberale model (met daarin meer titels)

Homepage Achtergrondartikelen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen